So sánh chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ – Hiểu rõ để quản lý nền kinh tế vĩ mô

Trong điều hành kinh tế vĩ mô, chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ đóng vai trò như hai “đòn bẩy” quan trọng, được sử dụng đồng thời để hướng nền kinh tế đến mục tiêu ổn định, tăng trưởng bền vững và kiểm soát lạm phát. Mặc dù cùng hướng đến một đích, hai chính sách này hoàn toàn khác nhau về bản chất, cơ quan ban hành cũng như cách thức vận dụng.

Giống nhau của chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ

Cả chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ đều được xem như những công cụ vĩ mô chủ lực, giúp nhà nước:

• Ổn định giá cả thị trường.
  
   
• Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
  
   
• Giảm tỷ lệ thất nghiệp.
  
   
• Giảm lạm phát, kiểm soát khủng hoảng.

So sánh chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ

Tác động của chính sách tài khóa đến nền kinh tế

Trong ngắn hạn:

• Các chính sách tài khóa, thông qua thuế và chi tiêu của chính phủ, trực tiếp ảnh hưởng đến tổng cầu.
• Việc tăng chi tiêu hoặc giảm thuế sẽ kích cầu, qua đó thúc đẩy sản xuất, việc làm và thu nhập của người dân.
   

Trong dài hạn:

• Nếu tài khóa được sử dụng một cách kém bền vững, như chi tiêu vượt thu, sẽ dẫn đến thâm hụt ngân sách, nợ công tăng cao, ảnh hưởng đến khả năng tài chính của chính phủ, đồng thời gia tăng rủi ro tài chính, dòng vốn quốc tế, lãi suất…
  
   

Tác động của chính sách tiền tệ đến nền kinh tế

Trong ngắn hạn:

• Nếu ngân hàng trung ương hạ lãi suất hoặc mua vào tài sản tài chính, khối lượng tiền sẽ tăng, kích thích các hoạt động vay vốn, sản xuất, tiêu dùng, qua đó đẩy mạnh tăng trưởng.
  
   

Trong dài hạn:

• Việc kiểm soát lạm phát, giữ đồng tiền ổn định sẽ tạo một nền tảng vĩ mô vững chắc, khích dòng vốn ngoại, thu hút nhà đầu tư, đồng thời giúp thị trường tài chính, ngân hàng hoạt động minh bạch, an toàn.

Mối quan hệ mật thiết, tương tác qua lại

Như một “đội”, chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ luôn cùng hướng đến mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.
Nếu tài khóa bội chi, nợ công tăng cao, lúc này chính sách tiền tệ sẽ khó kiểm soát lạm phát, lãi suất, dòng vốn…
Ngược lại, nếu chính sách tiền tệ được vận dụng một cách đồng bộ, lãi suất thấp, thanh khoản dồi dào, sẽ tạo thuận lợi để chính phủ tài trợ các dự án phát triển mà không đẩy nợ lên cao.

Các nguyên tắc để chính sách tài khóa và tiền tệ phát huy tối đa sức mạnh

Nhất quán về mục tiêu:

• Hai chính sách cần cùng hướng đến một mục tiêu vĩ mô, như kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm.

Bổ sung, đồng bộ:

• Các giải pháp tài khóa và tiền tệ nên được triển khai một cách đồng thời, hài hòa, tránh “đá nhau” hoặc triệt tiêu nhau.

Chia sẻ thông tin:

• Giữa Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương cần có cơ chế thông tin minh bạch, kịp thời để đưa ra các quyết định chính sách phù hợp.
  
   

Tóm lại, chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý vĩ mô, hướng nền kinh tế đến phát triển bền vững, kiểm soát lạm phát, kích thích tăng trưởng, đồng thời giảm thất nghiệp. Sự phối hợp đồng bộ, minh bạch và chủ động của hai chính sách này sẽ giúp quốc gia vượt qua khủng hoảng, hướng đến một nền kinh tế vững mạnh, ổn định về dài hạn.